Język Seloński

Bałtowie
Historia
Starożytność	Plemiona bałtyjskie • Mitologia Bałtyjska
Średniowiecze	Wielkie Księstwo Litewskie • Księstwa Łotewskie i Estońskie
Nowożytność	Bałtycyzacja • Imperium Florencjuszy
Współczesność	Federacja Stanów Bałtyjskich Litwy
Plemiona
Bałtowie Zachodni	Pomezanie • Pogezanie • Warmowie • Bartowie • Natangowie • Skalowowie • Galindowie • Jaćwingowie
Bałtowie Wschodni	Litwini • Auksztoci • Deltuwie • Nalseni • Nerisowie • Alseni • Gajzowie • Karsowie • Knieci • Kuleni • Milżawini • Sauleci • Medynowie • Upitowie

Język Seloński (z sel. Sėlų kaalbų) - Indoeuropejski język wymarły należący do bałtowiańskiej rodziny języków z grupy południowobałtyjskiej. Dawna mowa ojczysta zelońskiej grupy Selończyków. Dzielił się na język seloński właściwy używany w krainie historycznej Selonii i Zelonii oraz dialekt Silene spotykany naturalnie niegdyś wzdłuż południowej części rzeki Dźwiny, a także na ruskim Połocku.

Język seloński jest najprawdopodobniej tak stary, jak nacja zelońska, która przybyła z nad dolnego Dniepru na tereny dzisiejszej Zelonii w V-VI tysiącleciu p.n.e, na krótko po rozpadzie języka bałtosłowiańskiego. Mowa starożytnych

Języki bałtyjskie - poprawa — Języki południowobałtyjskie

selończyków charakteryzuje się brakiem samogłoski "a", która tu zastępowane jest podwójnym "a" ("aa"), które czasem zapisuje się jako "ā" i wysokim tonem wymowy głoski "e" ("ė"), a także zanikiem "u" w pierwszych słowach danego wyrazu. We wczesnym średniowieczu św. Polideks głosząc prawosławie obrządku słowiańsiego wśród pogańskich Bałtów odwiedził wybrzeża Dźwiny, skąd głosił kazania wśród Łatgalów, Zemgalów i Zemów nawołując do przejścia na wiarę chrystusową, co u tych pierwszych o mało nie przepłacił życiem. Zemgalowie nie okazywali agresji wobec misjonarza, ale też nie chcieli go słuchać. Jednak naddźwińscy Zemowie zostali szybko nawróceni na prawosławie obrządku słowiańskiego, co nie podzielili pozostali Bałtowie z tej grupy. W wyniku chrystianizacji Zemów naddźwińsich pojawiła się nowa kraina historyczna Silenia przez nich zamieszkiwana oraz wyodrębnił się nowy dialekt wzbogacony w słownictwo związanę z elementami wiary chrześcijańskiej (np. łacińskie Episcopus zamieniono na rodzime jessu krevis [dosł. "Jezusowy Kriwe [arcykapłan]"]) wywodzące się z języka staroruskiego lub utworzone z konbinacji rodzimych wyrazów.

W X n.e wraz z ekspansią nowopowstałego państwa litewskiego na północ Zelonia została zdobyta przez pogańskiego księcia Bardoga, który wygnał chrześcijańskich Zemów ze swoich ziem, a na ich miejsce sprowadził ludność litewskojęzyczną. Większość prawosławnych Zemów z Sileni schroniła się w ruskim Połocku - gdzie zachowali swój język i kulturę do XII n.e, by ulec asymilacji - i w okolicznej wsi Farynów, w której zachowali swoją bałtyjskość aż do XVI. Przyczyną tego stanu rzeczy była selońska większość w regionie (według XIII-wiecznego staroruskiego spisu powszechnego, wieś Farynów liczyła 3500 mieszkańców, z czego aż 2500 posługiwało się językiem selońskim). Ostatnia osoba, której język seloński był językiem ojczystym - Algirdas Vytautas Songail urodził się 7 kwietna 1920 roku we wsi Farynów i zmarł 50 lat później na Litwie 8 marca. Od tego czasu język nie jest używany.

Przykłady wyrazów z języka Selońskiego[]

Seloński właściwy[]

Kriwė ("Arykapłan")
Sėlaa/Sėlā ("Selonia")
Numaa/Numā ("budynek kultowy; świątynia")
Zymeaa/Zymeā ("Ziemia")
Waa-aabisė/Wā-ābisė ("wabik [na ryby]")
Wdoaa/Wdoā ("Woda")
Daagaavaa/Dāgāvā ("Dźwina [rzeka]")
Zibaa/Zibā ("miasto, gród")
Rlenaa/Rlenā ("rzeka")
Mikaasaa/Mikāsā ("las")
Ribuaa/Ribuā ("ryba")
Mikloaa/Mikloā ("zając")
Dyjgaa/Dyjgā ("drewno")
Dygaa/Dygā ("drzewo")
Paavaasaariaa/Pāvāsāriā ("wiosna")
Waauaa/Wāuā ("wiatr")
Naaktaa/Nāktā ("noc")
Mėnuoaa/Mėnuoā ("tydzień")
Diyaa/Diyā ("dzień")
Gaaisaas/Gāisās ("ogień")

dialekt Sileński[]

Jessu ("Jezus")
Jessu Kriwe ("Biskup")
Jessu Zigo ("Ksiądź")
bėndraavimaasaa/bėndrāvimāsā ("Komunia")
Noudė deivaas/Noudė deivās (dosł. "Zakaz Boży"; "Grzech")
Numaa Jessu/Numā Jessu ("Kościół")
Sodybaa Devis/Sodybā Devis ("Klasztor")
Sodybaa Devis Miserunaas/Sodybā Devisė Misėrunās lub Sodėvmis ("Mnich")
Dėvis ("Bóg")
Chiėst ("Chrzest")
Kėjmaa devis/Kėjmā devis ("Błogosławieństwo")
Daakoaa/Dākoā ("Dekalog")
Jessu tikėjimaa/Jessu tikėjimā ("Chrześcijaństwo")

Odmiana []

Przypadki[]

Rodzaj męski
Przypadek	Odpowiednik w języku polskim	Odpowiednik w języku selońskim
M.	Odważny	Draasos
D.	Odważnego	Draases
C.	Odważnemu	Draasu
B.	Odważnego	Draases
N.	Odważnym	Draasol
Ms.	Odważnym	Draasks
W.	Odważny	---------

Rodzaj żeński
Przypadek	Odpowiednik w języku polskim	Odpowiednik w języku selońskim
M.	Odważna	Draasosmot
D.	Odważnej	Draasesmot
C.	Odważnej	Draasumot
B.	Odważną	Draasesmot
N.	Odważną	Drassolmot
Ms.	Odważnej	Draasksmot
W.	Odważna	---------

Wybrane zwroty z języka selońskiego[]

Odpowiednik w języku selońskim	Odpowiednik w języku polskim
Dėvis kėjmoii dėvis Sėlā.	Bóg błogosławi Selonie.
Hojā!	Cześć!
Nugājā!	Żegnaj!
Ās Sloiv.	Jestem Polakiem.
Nimo ās...	Nazywam się...